درمان یبوست
درمان یبوست
قبل از توضیح درباره انواع درمان های یبوست، بهتر است به این نکته بپردازیم که کلا در چه شرایطی می توانیم بگوییم که فرد مبتلا به یبوست است ؟
هر فردی که 2 یا تعداد بیشتری از موارد زیر را در صورت عدم مصرف ملین برای حداقل 12 ماه تجربه کند، مبتلا به یبوست است:
1.فشار زیاد برای دفع مدفوع در 25% مواقع
2.تعداد دفعات دفع مدفوع کمتر از 2 بار در هفته
3.دفع مدفوع سفت در حداقل 25% مواقع
4.احساس عدم دفع کامل در حداقل 25% مواقع
چه داروهایی میتونن باعث یبوست بشن ؟
یبوست می تواند عارضه بسیاری از داروها باشد و بیمارانی که به یبوست مبتلا هستند بهتر است قبل از درمان یبوست به این نکته توجه داشته باشند. زیرا که ممکن است یبوست عارضه جانبی یکی از داروهای مصرفیشان باشد. به عنوان مثال فراورده های آهن، وراپامیل، کلونیدین، آنتی هیستامین ها، آمی تریپتیلین،هیوسین، کدئین و …
یبوست میتونه به خاطر بعضی بیماری ها هم باشه ؟
بله دقیقا…
یبوست می تواند نشانه بعضی بیماری ها باشد که این موضوع قبل از درمان یبوست باید در نظر گرفته شود. زیرا که در گونه مواقع،درمان اصلی، درمان بیماری زمینه ای است.
به عنوان مثال سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، دیابت، کم کاری تیروئید و دلایل عصبی می توانند باعث ایجاد یبوست شوند.
چه روش های غیر دارویی برای درمان یبوست هست ؟
بهترین روش غیر دارویی درمان یبوست، افزودن فیبر زیاد به رژیم غذایی روزانه است. فیبر باعث افزایش حجم مدفوع، سرعت عبود مدفوع در روده و افزایش تعداد دفعات دفع مدفوع می شود. میوه، سبزی و غلات بیشترین میزان فیبر را دارند. توصیه می شود حداقل 10 گرم فیبر در رژیم غذایی روزانه افراد مبتلا به یبوست وجود داشته باشد.
اثر رژیم غذایی سرشار از فیبر گاهی اوقات می تواند 3 تا 5 روز بعد از آغاز نیز ایجاد شود. عوارض مصرف فیبر زیاد در رژیم غذایی عبارت است از نفخ که معمولا در هفته های اول ایجاد می شود و با ادامه درمان بهبود می یابد.
اگر درمان غیر دارویی جواب نداد، چه داروهایی برای درمان یبوست هست ؟
ملین های حجم دهنده انتخاب اول درمان یبوست در بیمارانی هستند که بدلیل عدم مصرف فیبر در رژیم غذایی دچار یبوست شده اند. در مواردی که احتمال انسداد روده وجود داشته باشد، نباید از این داروها استفاده کرد. از ملین های حجم دهنده پودر پسیلیوم یا موسیلیوم در بازار دارویی موجود است.
پسیلیوم از دانه گیاه اسفرزه تهیه می شود. روش مصرف آن به این صورت است که محتوای یک ساشه از پودر پسیلیوم یا حدود 10 گرم از آن را در یک لیوان آب ریخته و پس از چند ساعت مصرف می شود. مصرف آب زیاد جهت اثر بخشی دارو نیاز است.
نکته ای که در مورد پسیلیوم باید مد نظر داشته باشید این است که احتمال کاهش جذب برخی مواد معدنی و داروها با مصرف همزمان آن وجود دارد. نفخ جزو عوارض آن است و در کودکان توصیه نمی شود.
درباره این شربت های شیری هم توضیح میدید ؟
این شربت ها منیزیم هیدروکسید هستند و شروع اثری بین 30 دقیقه تا 6 ساعت دارند. این دارو بصورت 30 تا 60 سی سی در کل روز مصرف می شود که هم می توان یکجا آن را مصرف نمود و یا در دوزهای منقسم روزانه استفاده کرد. توصیه می شود جهت عملکرد بهتر با یک لیوان آب مصرف شود.
این دارو از آن جا که یک آنتی اسید نیز هست و در بیماران مبتلا به رفلاکس معده نیز استفاده می شود، ممکن است باعث کاهش اسیدیته معده و کاهش جذب فرآورده های آهن،دیگوکسین و فنی توئین شود.
این دارو نباید با داروهایی نظیر تتراسایکلین و سیپروفلوکساسین مصرف شود.زیرا که جذب آن ها را دچار اختلال می کند.
منیزیم هیدروکسید در بارداری قابل مصرف است.
قبل از مصرف این دارو، سوسپانسیون آن به خوبی باید تکان داده شود.
چه داروهای دیگری برای درمان یبوست هست ؟
داروهای متنوع دیگری وجود دارد که به آن ها اشاره می کنیم:
پلی اتیلن گلایکول ( پیدرولاکس)
پیدرولاکس در درمان یبوست های مزمن و در کودکان و افراد مسن نیز قابل استفاده است. پیدرولاکس قبل از کولونوسکوپی جهت آماده سازی روده نیز مصرف می شود. روش مصرف آن جهت درمان یبوست در بزرگسالان به این صورت است که 17 گرم از پودر در مقادیر کافی آب حل شده و روزی یک بار تجویز می شود.
جهت آماده سازی روده قبل از کولونوسکوپی 4 لیتر از محلول طی 3 ساعت تجویز می شود تا دستگاه گوارش کاملا پاک شود.
لاکتولوز
لاکتولوز جهت درمان یبوست بصورت 15 تا 30 سی سی در روز تجویز می شود. حداکثر دوز روزانه آن 60 سی سی در روز است. این دارو جهت ایجاد اثرات مناسب به 24 تا 48 ساعت زمان احتیاج دارد.
لاکتولوز حاوی لاکتوز و گالاکتوز می باشد که ممکن است در بیماران دیابتی باعث افزایش قند خون شود که اهمیت بالینی ندارد.
سوربیتول
نحوه مصرف سوربیتول جهت درمان یبوست به این صورت است که 30 تا 150 سی سی از محلول 70% آن به صورت یک بار در روز مصرف می شود. سوربیتول در بارداری توصیه نمی شود. این دارو دارای عوارضی همچون افزایش قند خون ،ورم، درد شکمی و خشکی دهان می باشد.
بیزاکودیل
بیزاکودیل به شکل قرص 5 میلی گرم و شیاف 5 و 10 میلی گرم در بازار دارویی موجود است. این دارو جزو ملین های محرک حساب می شود و با تحریک مخاط کولون عمل می کند. بیزاکودیل جهت درمان یبوست با دوز 5 تا 15 میلی گرم در روش خوراکی و با دوز 10 میلی گرم در روز در روش مقعدی استفاده می شود.
شروع اثر قرص بیزاکودیل 6 تا 10 ساعت و شروع اثر شیاف آن بین 15 دقیقه تا 1 ساعت می باشد.
قرص بیزاکودیل دارای روکش روده ای است و به همین دلیل از نصف کردن آن باید پرهیز کرد. همچنین تا 1 ساعت پس از مصرف شیر و فرآورده های آنتی اسید از مصرف بیزاکودیل باید پرهیز کرد. توصیه می شود جهت اثربخشی بهتر با یک لیوان آب و با معده خالی مصرف شود.
استفاده طولانی مدت از بیزاکودیل در دوران بارداری توصیه نمی شود. استفاده کوتاه مدت از آن بی خطر است.
سنا ( سی لاکس یا سنالاکس )
قرص سی لاکس دارای 600 میلی گرم برگ گیاه سنا می باشد و منجر به تحریک حرکات دودی روده می شود. سی لاکس جهت درمان یبوست به صورت 1 تا 2 قرص در روز مصرف می شود. شروع اثر سنا بین 6 تا 24 ساعت از زمان مصرف است.
مصرف فراورده های حاوی سنا بصورت طولانی مدت توصیه نمی شود. تجویز کوتاه مدت فراورده های حاوی سنا در بارداری بی خطر است و تنها هنگامی باید در بارداری استفاده شود که ملین های فیبری ( پسیلیوم ) پاسخ نداده اند.
روغن کرچک
این دارو جزو ملین های محرک است و جهت تخلیه روده قبل از اعمال تشخیصی کاربرد دارد که به این منظور، 30 تا 60 سی سی از شربت آن تجویز می شود. شروع اثر دارو بین 3 تا 12 ساعت پس از مصرف است. این دارو باید با معده خالی استفاده شود و جهت درمان یبوست به طور معمول توصیه نمی شود.
مصرف روغن کرچک در بارداری ممنوع است.
پارافین خوراکی
پارافین مایع با دوز 15 تا 45 سی سی یک بار در روز یا در دوزهای منقسم، جهت درمان یبوست مصرف می شود. شروع اثر آن بین 6 تا 8 ساعت پس از مصرف است. پارافین در کودکان کمتر از 6 سال و بیمارانی که دائما در رختخواب هستند و مشکل بلع دارند بدلیل خطر ورود پارافین به دستگاه تنفس نباید استفاده شود.
مصرف پارافین مایع به مدت بیش تر از یک هفته توصیه نمی شود.
شیاف گلیسیرین
گلیسیرین به شکل شیاف مخصوص کودکان و بزرگسالان در بازار دارویی موجود است. جهت درمان یبوست در کودکان بزرگتر از 6 سال و بزرگسالان روزانه یک شیاف بزرگسال توصیه می شود. کودکان 2 تا 6 سال می توانند روزانه یک شیاف کودکان را استفاده نمایند.در نوزادان نیز می توان از نوک شیاف کودکان استفاده کرد.
شروع اثر شیاف گلیسیرین بین 15 تا 30 دقیقه است.
این دارو بسیار ایمن بوده و در اطفال و در دوران بارداری قابل استفاده است.
چنانچه سوالات شما رفع نشده است، در قسمت دیدگاه ها اعلام بفرمایید تا به آن پاسخ داده شود.
دیدگاهتان را بنویسید